Bu ilin oktyabr ayında Ontario əyaləti işçilər, bizneslər və ailələr üçün əhəmiyyətli iqtisadi və sosial dəyişikliklərə şahid oldu. Ən vacib yeniliklər arasında minimum əmək haqqının artırılması, müvəqqəti işsizlik sığortası güzəştlərinin sona çatması və bizneslərin gecikmiş vergi ödənişlərinin son tarixinin müəyyən edilməsi yer alır. Bu dəyişikliklər hökumətin pandemiya sonrası və ilin yüksək inflyasiya şəraitində iqtisadi vəziyyəti tənzimləmək səylərini əks etdirir.
Oktyabrın ilk günlərindən etibarən, Ontario əyalətində minimum əmək haqqı saatlıq 17,20 dollardan 17,60 dollara yüksəldi. Bu 2,4% artım əyalətin illik inflyasiya göstəricisinə uyğun həyata keçirildi və tam iş günündə çalışan (həftədə 40 saat) işçi üçün illik əlavə gəlir təxminən 1,664 dollar təşkil edir. Lakin tənqidçilər qeyd edirlər ki, bu əmək haqqı hələ də Toronto kimi böyük şəhərlərdə “yaşamaq üçün lazım olan əmək haqqı” səviyyəsindən geri qalır; bu şəhərlərdə minimum gəlir, mənzil, qida və nəqliyyat xərclərini qarşılamaq üçün saatlıq 20-25 dollar arasında qiymətləndirilir. Bu məsələ işçilərin maliyyə təzyiqini göstərir və əlavə dəstək siyasətlərinə ehtiyac olduğunu ortaya qoyur.
Digər mühüm iqtisadi dəyişiklik, müvəqqəti işsizlik sığortası (Employment Insurance – EI) güzəştlərinin oktyabr 11-də sona çatması oldu. Bu güzəştlər hələ yaz aylarında pandemiya və iqtisadi dəyişikliklərdən təsirlənmiş işçiləri dəstəkləmək məqsədilə təqdim edilmişdi. Güzəştlərin sona çatması işçilərin normal işsizlik sığortası qaydalarına qayıtması deməkdir. Əsas dəyişikliklər arasında bir həftəlik gözləmə müddətinin bərpası, işdən çıxma ödənişlərinin işsizlik sığortası ödənişlərindən çıxılması və regional işsizlik nisbətinin tənzimlənməsi yer alır. Bu dəyişikliklər xüsusilə kənd yerlərində və işini yeni itirmiş işçilər üçün təsirli oldu və bəzi analitiklər əmək bazarının həssas vəziyyətinə diqqət çəkirlər.
Bundan əlavə, bizneslərin gecikmiş vergi ödənişləri məsələsi də diqqət mərkəzində idi.
Aprel ayında Ontario hökuməti təxminən 80,000 biznesə 9 milyard dollar əyalət vergilərini altı ay müddətinə faizsiz təxirə salmaq imkanı vermişdi. Bu addım iqtisadi təzyiqlərlə mübarizə və bizneslərin maliyyə bərpası üçün nəzərdə tutulmuşdu. Oktyabrın 1-də bu müddət sona çatdı və gecikmiş ödənişləri vaxtında etməyən bizneslər cərimələrlə üzləşdilər. Bu addım hökumətin iqtisadi çətinliklərdə biznesləri dəstəkləməyə çalışdığını göstərir, eyni zamanda davamlı iqtisadi sabitliyi qorumaq üçün əlavə siyasətlərin vacibliyini vurğulayır.
İqtisadçılar bildirirlər ki, əmək haqqının artımı, işsizlik sığortası dəyişiklikləri və vergilərlə bağlı tədbirlərin kombinasiyası Ontario əyalətinin iqtisadi vəziyyəti barədə ümumi təsəvvür yaradır: işçilərin gəlirinin artırılması və bizneslərin dəstəklənməsi müsbət addımdır, lakin müvəqqəti işsizlik sığortasının sona çatması və vergi təzyiqləri bəzi qruplar üçün çətinliklər yaradır. Analitiklər tövsiyə edirlər ki, işçiləri davamlı dəstəkləmək və yerli iqtisadiyyatı gücləndirmək üçün peşə bacarıqlarının artırılması, kiçik və orta bizneslərin dəstəklənməsi və həssas bölgələrə məqsədli maliyyə yardımları həyata keçirilsin.
Ümumilikdə, oktyabr ayında Ontario əyalətini iqtisadi baxımdan həssas bir mərhələyə gətirdi. Minimum əmək haqqının artması və işsizlik sığortası qaydalarına qayıdış, gecikmiş vergi ödənişləri ilə birlikdə, hökumətin işçiləri dəstəkləmə və maliyyə öhdəliklərini balanslaşdırmaq səylərini göstərir. Lakin şəhər və bizneslər üzərində maliyyə təzyiqləri hələ də mövcuddur və davamlı iqtisadi artım və sabitlik üçün əlavə dəstək və planlaşdırma tələb olunur.
Jafar Khosravani Manesh
( LJI Reporter)